کتاب درد جاودانگی اثر میگل د اونامونو

مشهور‌ترین کتاب نویسنده‌ی نامدار اسپانیایی، «میگل د اونامونو» با نام «درد جاودانگی» به کوشش «بهاءالدین خرمشاهی» ترجمه شده است. اونامونو در دوازده فصل، اشتیاق انسان را به جاودانگی شرح می‌دهد. «انسانی که گوشت و خون دارد»، «نخستین منزل»، «عطش جاودانگی»، «ماهیت کاتولیسیسم»، «بی‌چارگی عقل»، «ژرفنای بی‌پایان»، «عشق، رنج، شفقت، تشخص‌یافتن»، «از خدا تا به خدا»، «ایمان، امید و خیرخواهی»، «دین، اساطیر عالم بالا و بازگشت به خدا»، «شالوده‌ی عمل» و «دن‌کیشوت در تراژدی ــ کمدی امروز اروپا» دوازده فصل این مجموعه‌ هستند. در واقع این کتاب را می‌توان مجموعه مقالات فلسفی به‌هم پیوسته دانست. بعضی این کتاب را تحت‌تاثیر رمان «دن کیشوت» اثر «سروانتس» می‌دانند. حتی اگر کسی اونامونو را نشناسد، نام بهاء‌الدین خرمشاهی کافی است تا مثل یک امضای اصیل، بدانیم که با اثری غنی روبه‌رو هستیم. فصل اول این کتاب این‌طور آغاز می‌شود: «یکی از نمایشنامه‌نویسان لاتین گفته است: "من انسانم و هیچ‌چیز انسانی با من بیگانه نیست."» و من خوش‌تر دارم بگویم: "من انسانم و هیچ انسانی با من بیگانه نیست." زیرا درگوش من طنین صفت انسانی مانند اسم معنای انسانیت مبهم و مشکوک است. نه انسانی، نه انسانیت. نه این صفت نسبی نه آن اسم معنا، بلکه اسم ذات انسان را برمی‌گزینم. انسانی که گوشت و خون دارد. انسانی که زاده می‌شود، رنج می‌برد و می‌میرد، علی‌الخصوص می‌میرد؛ انسانی که می‌خورد و می‌نوشد و بازی می‌کند و می‌خوابد و می‌اندیشد و می‌خواهد؛ انسانی که دیده و شنیده می‌شود؛ که برادر است، برادر راستین.» «انتشارات ناهید» کتاب درد جاودانگی را برای دوستداران فلسفه منتشر کرده است.