جنایت و مکافات شاهکار داستانپردازی است، صدها داستان در دل یک داستان نهفته است و صحنهها و حوادث به قدری زنده و هیجانانگیز است که خواننده نمیتواند کتاب را زمین بگذارد ثانیاً تأثیر زیادی از آن میپذیرد به گونهای که خواننده جزیی از داستان شده و شریک داستان میشود.جنایت و مکافات اثری است هنری که پس از بازگشت داستایفسکی از سیبری و تجربیات تلخ بسیار، نگاشته شد و در سال 1866 در مجله پیک روسیه منتشر شد و بیدرنگ شهرت یافت. در این رمان بسیاری از موضوعهایی که بین جوانان متفکر و نویسندگان آن زمان متداول بود، مورد بررسی قرار گرفته است. استقلال عمل، حد اختیار انسان و خوی و شیوه نیهیلیستی از جمله این مباحثند. چون این مسائل در داستان مزبور به شیوهای نو مورد گفتوگو قرار گرفته است.داستایفسکی احساسات و افکار و عواطفی تند و آتشین داشته است. تمام نوشتههایش سرشار از درد و اندیشههای نهفته بودند. قهرمانهای گوناگون و متضادش غالبا زاده روح پهناور او هستند. داستایفسکی با شدت آنها را در کار و فکر و خیالشان دنبال میکند و از درد و تجربههایشان رنج میبرد و کوفته میشود و میکوشد که مخاطب را تحت تاثیر قرار دهد و او را در تجربیات و افکار قهرمانان خود شریک و سهیم کند. این کتاب داستان مردی بهنام راسکول نیکوف است که درگیر چندگانه اخلاقی است، او دست به قتلی میزند که پشت آن به خیال خودش خیرخواهی است.